Dramalı Hasan / Bestekarın halk psikolojisini ezbere bilmesi lazımdır

0

“Kalbim Seni Özler”, “Baharın Gülleri Açtı”, “Yine Mahsundur Bu Gönlüm” gibi dinleyicisine umut ve bahar sevincini aşılayan şarkıların bestecisi Dramalı Hasan (Hasgüler) aynı zamanda ut sanatçısıydı. Mütevazı kişiliğiyle tanınırdı. 1984’te 88 yaşında hayata vedan eden Hasgüler, geriye 30 civarında şarkı bıraktı. 58 yaşında yapılan bu röportajda “Hiçbir eserimi beğenmiyorum” diyor.

 

Dramalı Hasan son besteleriyle müzik sevenler arasında gayet iyi bir isim yaptı.

Bir bestekârın tutunabilmesi acaba nelere bağlıdır? Bilmem bu hususu hiç düşündünüz mü?..

Geçenlerde bir bahçede oturmuş, sanatkârlarla konuşurken, bu mevzua temas ettik. Aramızda Hasan Dramalı da vardı. Bazıları, bestenin tutunmasında en mühim rolü oynayan unsurun güfte olduğuna, bazıları da bu eseri okuyan sanatkârın, büyük rolü olduğunu idda ediyordu.

Mecliste, Hasan Dramalı’dan başka iki bestekâr daha olmasına rağmen, bu mevzuda konuşanların bestekârlıkla alâkası dahi yoktu.

– Yahu, dedim, bu mevzuu biz münakaşa edeceğimize susalım da, bestekârların fikirlerini alalım.

Kadınlı erkekli gruptan bir hayret nidası çıktı. Herkes başını bestekârlara çevirdi. Her haliyle efendi, adeta sıkılgan ve mahçup bir ruha sahip olan Hasan Dramalı, bu bakışların tesiri altında kızardı. Başını önüne eğerek:

– Aramızda bu mevzuda, dedi konuşacak daha salâhiyetli zatlar varken, bunun izahı bana düşmez.

Orada bulunanlar bu sefer itiraz mırıltıları çıkarmağa başladı. Hasan Dıramalı laf karıştırdı ve meclisten uzaklaştı.

Onun bu kadar çekingen oluşuna hayret etmiştim.

Bestekar eserine ruh veremezse şarkı tutmaz

O vakadan tahminen on beş gün kadar sonra Hasan Dramalı’ya Nigâr Uluerer’in evinde rastladım.

Her zamanki kadar hürmetkâr ve yine her zamanki kadar çekingendi. Bir yerde okumuştum: “Eserini takdir eden kimse, yaratıcı değildir!” diye aklımda bir cümle kalmış. İnsan bu cümleyi biraz tahlil ederse, doğruluk derecesi kendiliğinden meydana çıkıyor.

Hasan Dramalı’nın kendi eseri hakkında bir tek kelime söylediğini şimdiye kadar duymadım. Mesela; tesadüfen bir gün, kendisine,vşu şekilde bir iltifatta bulunmuştum:

– Aman üstadım; o rast şarkınız ne kadar güzel olmuş!..

– Rica ederim. Bunu bir kompliman olarak karşılıyorum.

İşte, o her zaman bu şekilde cevap vermişti.

Onu, beste mevzuunda konuşamamaklığım, içime dert olmuştu. O gün, Nigâr Uluerer’de bunu fırsat bilip koltuğunun yanına iliştim.

Herkes başka şeylerle meşguldü… Yalnız ikimizin duyacağı bir sesle sordum:

– O gün, dedim, beste mevzuunda neden konuşmadınız?..

– Vallâhi, bunun uzun uzadıya münakaşasını etmek istemedim de ondan…

– Sizce, bestenin tutunmasında en büyük rolü oynayan âmil nedir?

– Bu münakaşaya dahi gelmez… Gayet tabii ki, en mühim rolü bestekâr oynar…

– Anlıyamadım?

– Eğer, bestekâr eserine bir ruh veremezse, güfte ve okuyan ne kadar güzel olursa olsun, şarkı tutmaz… Bestekârın, halk psikolojisini ezbere bilmesi lâzımdır. Onun sevinçli ânında, melankolik bir müzik verirseniz beğenilmez. O, o anda neşeli eserleri beğenir. Harpten yeni çıkmış bir millet, tarihi oyun havaları dinlemek istemez. Ona ağır eserler vereceksiniz… Güftenin de rolünü inkâr edecek değilim… Fakat, bu birinci planda rol oynamaz. Eğer öyle olsaydı, solistler şarkı okuyacaklarına, sahnede şiir okurlardı.

Hiçbir eserimi beğenmiyorum!

– En beğendiğiniz eseriniz hangisidir?

– Hiçbirisi!..

Evet onu bu mevzuda konuşturamıyacaktım. Çaresiz, başka sual sordum:

– Ses sanatkârlarından kimleri beğenirsiniz?..

– Aralarında bir ayrım yapmak doğru değildir. Hepsinin, kendisine has bir özelliği, bir tavrı ve bir güzelliği var.

– Ya bestecilerimizden?..

– Hacı Arif Bey’i, Musa Süreyya’yı ve Râkım Elkutlu’yu…

O gün, ancak bu kadar konuşabildik… Zira, Hasan Dramalı sıkılmıştı. Onun, fazla sıkıntıya gelmediğini bildiğim için, ben de ısrar etmedim…

(Ayhan Bilgin – Foto: Meftun Olgaç 10 Temmuz 1954 / Radyo Haftası / Arşiv çalışması: Serhan Yedig / Dizgi, redaksiyon: Ferruh Yazıcı)

Not: Drama, Yunanistan’da, Kavala’nın kuzey batısında eski bir Osmanlı yerleşimidir.

Linkler

Dramalı Hasan Hasgüler’in biyografisi

Share.

Leave A Reply

3 × one =

error: Content is protected !!